مقاله سوم : مهارت ارتباطی کودکان
ما از لحظه تولد شروع به برقراری ارتباط میکنیم. ما با اولین گریه، حضور خود را در جهان اعلام میکنیم. همانطور که کودک رشد میکند، مهم است که مهارت ارتباطی او را پرورش دهیم تا بتواند احساسات و افکار خود را به وضوح و با اطمینان در تمام جنبه ها و زمینه های زندگی بیان کند.
ارتباط مؤثر در کودکان یکی از مهم ترین مهارت های فردی است که باید از سنین پایین به آنها آموزش داده شود تا اعتماد به نفس کودک بیشتر شود و قطعا در آینده تحصیلی و شغلی شان موثر خواهد بود.
- ارتباط با کودکان
پدر و مادر شدن و تربیت فرزندان مسئولیتی مهم و استرس آور برای والدین است و برای پرورش عاطفی کودک، درک، پذیرش و احترام به کودک به عنوان یک فرد، تسکین دردها و رشد خود ارزشمندی (عزت نفس) آنها سرنوشت ساز است. پس مراقب آنچه به فرزند خود میگویید باشید، زیرا آن در برگیرنده پیامی در مورد کودکتان و رابطه بین شما دو نفر است.
اگر برای بهبود ارتباط خود با فرزندتان تلاش کنید با همکاری بیشتر از سوی آنها، کاهش تعارض و ارتباط بهتر و صمیمی تر با آنها مواجه میشویم و در نهایت ارتباط مناسب منجر به داشتن کودکانی سالم تر و شادتر میگردد.
چگونه با کودکان ارتباط بگیریم ؟
- هنگامی که کودکتان شروع به حرف زدن میکند، سعی کنید اگر مشغول انجام کاری هستید دست از کار بکشید. اگر کودک خود را نادیده بگیرید، او دچار مشکلات شخصیتی و سوء رفتار میشود.
- خم شوید تا هم قد او شوید و به چشمانش نگاه کنید هم قد او شوید و واقعا به او توجه کنید، به آنچه فرزندتان میگوید، اعتنا کنید.
- وسط حرفهای او نپرید و با تکان دادن سر و گفتن بله، آها و ... نشان دادن احساساتتان به او نشان دهید که به حرفهای او توجه میکنید.
- برای جلوگیری از سو تفاهم و درک صحبتهای فرزندتان در انتهای صحبتهایش حرفهای او را به طور خلاصه به او برگردانید.
- برای کودک موقعیتها را به طور ساده و روشن توضیح دهید و در مقصود خود به کودکان توضیح دهید که چه چیزی میخواهید. به طور مثال : "پسرم من دستم بند است میشود از اتاق حوله را برای من بیاوری !"
- برای توضیح و نشاندادن احساساتش به او آموزش دهید که از جملاتی که با من شروع میشود استفاده کند. به طور مثال : " من از اینکه دوستم با من بازی نکرد ناراحت هستم "
- هنگامی که با کودکتان سخن میگویید باید شیوه بیانتان با حالت بدن، تن صدا و اشاراتی که میکنید همخوانی داشته باشد.
- حافظه کودکان محدود است و آنها در زمان حال زندگی میکنند، پس سعی کنید برای صحبت با آنها زمان حال را از دست ندهید چون آنها چیزهایی را یاد میگیرند که با همان لحظه مرتبط باشد.
- به جای سرزنش و ایراد گرفتن برای کودکتان حمایت کننده باشید یعنی اینکه با آرامش خواسته خود را بیان کنید نه به صورت خشم و پرخاشگری.
- از بر چسب زدن به فرزندان پرهیزکنید زیرا باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس در آنها میشود مانند : " تو خنگ و بیعرضه و بی مسئولیت و ... هستی " .
- برای تربیت و ارتباط با کودک از سخنرانی و نصیحت استفاده نکنید زیرا آنها بیشتر به رفتارهایی که از والدین خود می بینند دقت میکنند و الگو میگیرند نه از حرفهایی که میشنوند.
به کودک دستور ندهید مثلا : " دخترم میشود برای من یک لیوان چای بیاوری ! "
- به جای اینکه مدام آنها را از انجام کاری نهی کنیم بهتر است به آنها بگوییم که چه کاری بکنند.
- هرگز فرزند خود را تهدید نکنید. تهدید هیچ هدفی ندارد ، مگر اینکه کودکان از سر ترس به شیوهای که شما دوست دارید رفتار کنند و این روش فقط تا زمانی که آنها کوچک هستند جواب میدهد و بعد از آن با واکنش لجبازی و پرخاشگری از طرف آنها رو به رو میشوید.
- زمانی که میخواهید به فرزند خود نه بگویید میتوانید به طور غیرمستقیم از راههایی همچون دادن حق انتخاب، دادن اطلاعات و توضیح اضافه برای مخالفت شما یا پرت کردن حواس او و ... استفاده کنید.
- سعی کنید فرزندتان را با دیگران مقایسه نکنید زیرا این کار نه تنها انگیزه او را برای تغییر رفتارهای اشتباهش افزایش نمیدهد بلکه باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس در او میشود.
مهارت ارتباط موثر یک مهارت کلیدی در زندگی است. بهتر است به فرزندان خود کمک کنیم تا مهارتهای ارتباطی خود را از سنین پایین توسعه دهند. کودکانی که مهارتهای ارتباطی قوی دارند، روابط سالمی با دیگران ایجاد میکنند.
منبع: کتاب نه پروباش نه کمرو نوشته دکترمحمد قهرمانی خرم (دکترای روانشناسی) و خانم رویا شرافت (دکترای روانشناسی) از سری کتابهای مجموعه خودیاری میباشد که به شما کمک میکند با راهکارهای ارزشمند بتوانید به خوبی با دیگران ارتباط برقرار کنید.